Het aantal vacatures dat kWh People waarnam op het peilmoment begin april 2023 lag met 2.643 net ietsje lager dan het vorige peilmoment in januari 2023. Toen was het juist weer een tikje meer dan een kwartaal daarvoor, en zo schommelt het aantal vacatures dat kWh People turft voor de Arbeidsmonitor al enige tijd tussen de 2.600 en 2.700.
Bij de Arbeidsmonitor moet overigens wel worden aangetekend dat de monitor een trend weergeeft, en geen definitieve aantallen. Het aantal vacatures hoeft namelijk niet een-op-een gelijk te zijn aan het aantal mensen dat wordt gezocht. Soms wordt één vacature geplaatst, bijvoorbeeld voor een zonnepaneleninstallateur, terwijl er in werkelijkheid met die vacature meerdere mensen worden gezocht -soms tientallen. De vraag is dus waarschijnlijk groter dan in de cijfers is terug te zien.
Beunhazen
Ondanks het 'plafond' is het aantal vacatures dat kWh People in 2023 heeft geturfd groter dan ooit tevoren. Willems noemt de zonnesector, de netwerksector en de beleidssector (denk bijvoorbeeld aan regionale energiestrategieën, Transitievisies Warmte en Meerjarenprogramma's Infrastructuur Energie en Klimaat) als groeikolen voor vacatures. Maar ook de tech-sector wordt steeds belangrijker, signaleert de HR-directeur, met de opkomst van, bijvoorbeeld, aggregatoren van energie en contracten met dynamische tarieven.
FNV voor rechtvaardig klimaatbeleid
De vakbond zou zich hard moeten maken voor rechtvaardig klimaatbeleid, blijkt uit een eigen enquête van de FNV. Dat betekent het eerlijk verdelen van lusten en lasten, waarbij de grootste uitstoters het meest moeten betalen. Ook zou de vakbond zich in moeten zetten om bedrijven aan te zetten duurzamer te gaan werken. Werknemers zouden zelf een grotere stem willen hebben in de verduurzamingsplannen van het eigen bedrijf. Een minderheid meent dat het die stem nu al heeft.
Het kabinet kwam al eerder met een Actieplan Groene en Digitale Banen, en maakte in maart bekend in het kader van dat plan €210 mln te steken in de publiek-private samenwerking in het MBO en HBO. Het doel is de samenwerking tussen de opleidingen en de werkgevers een flinke zwieper te geven. Techniekbedrijf Coolblue Energie richtte recent een eigen Suniversity op voor het opleiden van zonnepaneelinstallateurs,
Techniek Nederland is, als altijd, voorstander van meer investeren in opleidingen en ziet daar goede tekenen: de instroom in het VMBO-profiel produceren, installeren en energie is (licht) gegroeid met 8%. Het voorgaande schooljaar was de toename 2%. Tegelijkertijd heeft Techniek Nederland ook een aantal zorgpunten in het grote geweld van de energietransitie. De branchevereniging zou graag een certificering zien van zonnepaneleninstallateurs om op die manier beunhazen te weren uit de snelgroeiende sector.
Ook op warmtegebied wil de branchevereniging dat het kabinet duidelijkheid schept. Er komt een normering die moet zorgen dat na 2026 geen nieuwe mono-cv-ketels worden geplaatst. Maar wie gaat die norm handhaven? Dat moet, meent Techniek Nederland, niet op het bordje van de installateur worden geschoven.
Genderblind
Gasunie opent jaarlijks op Girl's Day de deuren voor meisjes om hen kennis te laten maken met het technische werk in de energiesector. Het zijn namelijk verhoudingsgewijs vaak eenverdienersgezinnen die in energiearmoede leven, en daarin zijn vrouwen oververtegenwoordigd. Zouden deze vrouwen de kans krijgen om in te stromen in de uiterst krappe arbeidsmarkt in de energiesector, dan worden twee vliegen in één klap geslagen: gezin uit de armoede, en een extra vakkracht voor de transitie
Daarvoor is het wel nodig dat er met een andere bril wordt gekeken: zo is voor een éénverdiener inkomenszekerheid van groot belang en moet een opleidingsplek dus vergezeld gaan van een uitkering. Ook zou er meer flexibiliteit moeten zijn qua roosters en deeltijdwerk, net als werk dat in de nabijheid van de woning is. Sowieso, merkt het rapport op, is het gebrek aan flexibiliteit en de wens om minder uren te werken de belangrijkste reden dat mensen de energiesector verlaten en elders gaan werken.
Economen hebben gekeken of het een goed idee zou zijn om de volgorde van projecten in de energietransitie af te laten hangen van waar arbeidskrachten voor beschikbaar zijn, staat te lezen in het economenblad ESB. Het idee is dat op die manier zoveel mogelijk projecten kunnen worden gerealiseerd, terwijl ondertussen de benodigde mensen voor andere projecten worden opgeleid. Helaas blijkt dat bij veel projecten dezelfde “knelpuntberoepen” betrokken zijn. Door prioritering van investeringen in specifieke projecten de tekorten op de arbeidsmarkt omzeilen, is dus maar beperkt mogelijk.
03 mei 2023
